"Zbrodnia" (1×01): Skandynawia na Helu

Pamiętam, że pierwszym skandynawskim kryminałem, który przeczytałem, był "Człowiek nietoperz" Jo Nesbo. Było to niemal dekadę temu i traktowałem to raczej jako ciekawostkę. W końcu Polskę od Norwegii czy Szwecji różni niemal wszystko. Czy więc wrażliwe społecznie książki mają prawo się u nas przyjąć? Byłem pewien, że nie. Jak bardzo się pomyliłem, można się przekonać chociażby patrząc na listy bestsellerów Empiku.

Olbrzymia popularność kryminałów utrzymuje się od dłuższego czasu, więc nie dziwi że stacja AXN postanowiła zrobić serial na bazie takiej produkcji. Zaskakuje jednak kilka rzeczy. Przede wszystkim, serial nie opiera się na żadnej popularnej powieści, lecz na mało znanej książce "Na spokojnych wodach" Viveki Sten. Najciekawsze jest jednak to, że akcja produkcji dzieje się w Polsce, na Helu.

Greg Zgliński, reżyser serialu, zapewniał mnie, że mimo "szwedzkich korzeni" to ciągle polski serial. A scenarzyści mieli wolną rękę i w całej historii przeważają polskie wątki. Po obejrzeniu pierwszego odcinka serii muszę mu przyznać rację.

O czym traktuje produkcja? Młoda, nieco sfrustrowana matka dwójki dzieci odkrywa ludzkie ciało podczas pływania w Bałtyku. Dochodzenie prowadzi równie sfrustrowany policjant, jak się okazuje, szkolny kolega kobiety, która znalazła ciało. Jednak – jak to w skandynawskich kryminałach – sama historia nie jest najważniejsza. Liczy się przede wszystkim klimat i społeczne tło całego wydarzenia. Tu na pewno twórcy zdali egzamin. Nie mam wątpliwości, że to serial o moim kraju. Mamy zatem zbiurokratyzowaną policję z komendantką, dla której najważniejsze są raporty. Mamy lokalne układziki, ponure bloki, patriarchalne rodziny… Ale przede wszystkim sporo jest nieco zmęczonych życiem, ale w gruncie rzeczy porządnych ludzi.

W produkcji AXN jednak brak trochę tego dreszczu, który znamy z książek Mankella czy Lackberg. Gdy usłyszałem wstępne opisy serialu, byłem przekonany, że tytułowa zbrodnia będzie czymś bardzo mocnym i zaskakującym. Tymczasem nie czuć, że stało się coś niesamowitego. Gdy grana przez Boczarską matka znajduje ciało, nie czujemy u niej tych emocji, które powinny się pojawić u kogoś, kto odkrywa zbrodnię. Dla policji też, zdaje się, ciało pływające w Bałtyku to dzień jak co dzień. W Skandynawii, gdzie ludzkie życie to świętość, każda zbrodnia to coś zupełnie nieprawdopodobnego, coś, czego nie da się wytłumaczyć. I właśnie to jest punkt wyjścia dla tamtejszych powieści tego typu. W "Zbrodni" tego niestety brakuje.

Rozczarowują również dialogi. To na pewno trochę wina scenariusza, z drugiej strony widać wyraźnie, że zdjęcia trwały za krótko, by aktorzy rozwinęli skrzydła. Możemy się o tym przekonać już na początku pierwszego odcinka. Scena, gdy kobieta która odkrywa zwłoki (gra ją Magda Boczarska), rozmawia z policjantem (Wojciech Zieliński, z którym wywiad znajdziecie tutaj), jest właściwie wyprana z emocji. A ponoć ma coś między nimi zaiskrzyć w kolejnych odcinkach…

Mimo to, obsada jest chyba najmocniejszą stroną produkcji. Dość dobrze wypada Wojtek Zieliński i Joanna Kulig. W serialu zobaczymy też Radosława Pazurę i Dorotę Kolak. Co ciekawe, zdjęcia trwały jedynie 16 dni! Trochę szkoda, że ekipie nie dano więcej czasu na zbudowanie chemii pomiędzy postaciami. Ale pod względem wizualnym jest nieźle, udało się bardzo ciekawie uchwycić polski półwysep. Zwłaszcza imponujące są zdjęcia Helu zrealizowane z dronów, których jest w serialu całkiem sporo.

AXN bardzo wierzy w serial i już zapowiada, że będzie emitowany w kilku krajach Europy Środkowej. Niewykluczone, że powstaną kolejne sezony.

"Zbrodnia" to nowy polski serial kryminalny stacji AXN. Premiera zaplanowana jest na czwartek 16 października o godz. 22:00.